Arbeidsduur en werktijden

Arbeidspatroon

De indeling van je werktijden in een bepaalde periode wordt het arbeidspatroon genoemd. Je stelt dit arbeidspatroon samen met je werkgever vast. Je arbeidsduur vormt de basis van deze regeling. De afspraken over je arbeidsduur en werktijden moeten voldoen aan de wettelijke regels voor arbeidstijden.

Volledige werkweek

Bij de Rijksoverheid bestaat een volledige werkweek uit gemiddeld 36 uur. Het bijbehorende gemiddelde aantal uur per dag is 7,2 uur. Soms is het mogelijk om gemiddeld meer uren per week te werken, tot een maximum van gemiddeld 40 uur per week.

Arbeidsduurfactor

Heb je geen volledige (36-urige) werkweek of werk je juist extra uren? Dan wordt de volledige arbeidsduur met de zogeheten arbeidsduurfactor vermenigvuldigd. Deze factor is het gemiddelde aantal uren dat in je arbeidsovereenkomst vermeld staat, gedeeld door 36.

Voorbeeld
Bij een arbeidsduurfactor van 32/36 werk je gemiddeld 32 uur per week. En bij een arbeidsduurfactor van 40/36 is dat: gemiddeld 40 uur per week.

Arbeidsduur aanpassen

Wil je minder of meer uur per week gaan werken? Dan kun je aan je werkgever vragen om je arbeidsduur aan te passen. Dit kan zowel tijdelijk als structureel. Het aanpassen van je arbeidsduur heeft wel een aantal financiële gevolgen.

Je kunt ook minder of meer uren gaan werken, zonder je arbeidsduur aan te passen. Meer informatie hierover vind je bij Meer of minder gaan werken.

Werktijd aanpassen

Wil je de verdeling van de uren over de week aanpassen of een ander overeengekomen tijdvak? Dan kun je aan je werkgever vragen om je werktijd aan te passen. Dit kan zowel tijdelijk als structureel. Het aanpassen van je werktijd heeft geen financiële gevolgen.

Compensatie-uren

Compensatie-uren zijn uren die je spaart door structureel meer te werken dan het aantal uren dat in je arbeidsovereenkomst staat. Deze ‘te veel gewerkte’ uren kun je op een later moment opnemen als vrije tijd.

Uitbreiding arbeidsduur leden ondernemingsraad

Ben je lid of wil je lid worden van een ondernemingsraad? Dan kun je in veel gevallen (tijdelijk) je arbeidsduur uitbreiden, zo lang je lid bent van een ondernemingsraad. De werkgever en de ondernemingsraad stellen samen het aantal uur vast dat nodig is voor de OR. Binnen die gemaakte afspraken overleg je met je manager en maak je afspraken over de gevolgen die je lidmaatschap van de ondernemingsraad heeft voor de uitoefening van je reguliere werkzaamheden. Met deze vastgestelde OR-uren kunt je jouw arbeidsduur uitbreiden tot een maximum van gemiddeld 40 uur per week.

Je hebt geen recht op uitbreiding van je arbeidsduur als je binnen je huidige arbeidsduur je werkzaamheden voor de OR kan uitoefenen, omdat je takenpakket in overleg met je werkgever is verminderd.

Daarnaast heb je geen recht op een uitbreiding van je arbeidsduur naar meer dan gemiddeld 36 uur per week als je:

• geheel of gedeeltelijk arbeidsongeschikt bent vanwege ziekte;
• gebruikmaakt van de PAS-regeling;
• met ouderschapsverlof bent;
• met langdurend bijzonder verlof bent of;
• een WIA-uitkering ontvangt.

Eindigt je OR-lidmaatschap? Dan moet je jouw arbeidsduur naar de oorspronkelijke waarde terugbrengen.

Meer informatie

Zie voor meer informatie:

Handreiking Tijd, Plaats- en Apparaatonafhankelijk Werken

Je kunt ook contact opnemen met je manager of HR-adviseur.

Wet- & regelgeving en cao

CAO Rijk: Arbeidsduur en werktijden
Arbeidstijdenwet (ATW)
Beleidsregel boeteoplegging Arbeidstijdenwet en Arbeidstijdenbesluit 2013
Wet flexibel werken
Wet op de ondernemingsraden (WOR)