Rol vakbonden bij reorganisaties

Belangrijke reorganisaties moeten door de werkgever worden voorgelegd aan de vakbonden in het georganiseerd overleg. De vakbonden focussen op de bijzondere rechtspositionele en sociale gevolgen van de reorganisatie, geven zwaarwegend advies over de vrijwillige fase uit het VWNW-beleid en overleggen over een eventueel op te stellen sociaal plan.

Informeren over voorgenomen besluit tot reorganisatie

De bestuurder informeert de vakbonden tijdig over een voorgenomen besluit tot reorganisatie.

Over voorgenomen besluiten met betrekking tot een belangrijke reorganisatie wordt door de bestuurder pas besloten nadat erover overleg is gevoerd met de vakbonden.

Overleg over bijzondere rechtspositionele en sociale gevolgen

Het overleg met de vakbonden over voorgenomen besluiten tot een belangrijke reorganisatie heeft alleen betrekking op de bijzondere rechtspositionele en sociale gevolgen van het voorgenomen besluit voor de betrokken ambtenaren.

Voor reorganisaties binnen het Rijk hebben de werkgever Rijk en de Sectorcommissie overleg Rijkspersoneel hiervoor het VWNW-beleid opgesteld. Het VWNW-beleid is opgenomen in de CAO Rijk.

Zwaarwegend advies over vrijwillige fase VWNW-beleid

Aan een voorgenomen besluit tot een belangrijke reorganisatie gaat een vrijwillige fase vooraf. De bedoeling hiervan is dat medewerkers voorafgaand aan de reorganisatie in beweging komen, zodat de hoeveelheid verplichte VWNW-kandidaten als gevolg van opheffing van functie of overtolligheid bij krimp zoveel mogelijk wordt beperkt.

De vrijwillige fase is ook van toepassing wanneer de werklocatie als gevolg van de reorganisatie meer dan een half uur enkele reis toeneemt.

Ten aanzien van de vrijwillige fase hebben de vakbonden meer bevoegdheden.

Moment van aanvang vrijwillige fase
Behalve de ondernemingsraad worden ook de vakbonden door de bestuurder tijdig worden geïnformeerd over een voorgenomen besluit tot aanvang van de vrijwillige fase.

Groep ambtenaren op wie vrijwillige fase betrekking heeft
De vakbonden worden door de bestuurder in de gelegenheid gesteld advies uit te brengen over voor welke groepen ambtenaren de vrijwillige fase van kracht wordt.

Duur en verlenging/verkorting vrijwillige fase
Gedurende de vrijwillige fase kan de bestuurder eventueel besluiten tot verlenging of verkorting van deze VWNW-fase. Ook de duur en de voorgenomen verlenging of verkorting wordt daarvan ter advisering voorgelegd aan de vakbonden.

Afzien van vrijwillige fase
De bestuurder kan besluiten om af te zien van de vrijwillige fase, indien de omstandigheden daartoe aanleiding geven. Het voorgenomen besluit tot het afzien van de vrijwillige fase wordt ter advisering voorgelegd aan de vakbonden.

Omgaan met geschillen
Als de bestuurder en de vakbonden het niet eens zijn over het afzien van de vrijwillige fase, wordt het geschil ingebracht in de Sectorcommissie overleg Rijkspersoneel (SOR). Als in het SOR geen overeenstemming wordt bereikt kunnen beide partijen het geschil voorleggen aan de Advies- en Arbitragecommissie.

Zwaarwegend advies
De adviezen van de vakbonden in het georganiseerd overleg over genoemde aspecten van de vrijwillige fase uit het VWNW-beleid zijn zogenoemde ‘zwaarwegende’ adviezen. Dat betekent dat hier slechts goed gemotiveerd van kan worden afgeweken.

Outsourcing

Een sociaal plan wordt opgesteld indien een onderdeel van de sector Rijk wordt geprivatiseerd of verzelfstandigd dan wel de werkzaamheden van dat onderdeel worden uitbesteed of overgedragen aan andere overheden buiten de sector Rijk. Dit sociaal plan wordt met de vakbonden in het georganiseerd overleg van het betreffende ministerie overeengekomen. Doorgaans zullen de vakbonden in het sociaal plan afspraken willen maken die zoveel mogelijk aansluiten bij het VWNW-beleid dat geldt bij reorganisaties binnen het Rijk.